۱۳۸۸ شهریور ۱۲, پنجشنبه

اثر طبيعي و ملي جاشك

گنبد نمکی دشتی [شهرستان دشتی]- گنبد نمکی یکی ازجمله پدیده‌های زمین شناسی است که دارای چشم اندازها و منا ظر زیبای طبیعی است. گنبدهای نمکی امروزه در سطح وسیعی از ارتفاعات زاگرس وایران مرکزی رخنمون شده‌است.بطوریکه قریب به ۱۱۴ گنبد نمکی در نواحی جنوب ایران بویژه در استان‌های هرمزگان وبوشهر د یده می‌شود.
یکی از زیباترین گنبدهای نمکی ایران، گنبد دشتی در روبروی روستای گنخک ودر فاصله ۱۴۴ کیلو متری جنوب شرق بندر بوشهر ودر فاصله ۶۰ کیلو متری شهر خورموج شهرستان دشتی است که یکی از بزرگ‌ترین فعالترین و زیبا ترین گنبدهای نمکی ایران است. قله این کوه نمکی ۱۳۵۰ متر از دشت اطراف خودبالاتر است. این کوه ۱۲ کیلو متر درازا و ۴٫۵ کیلو متر پهنا دارد.
مهم‌ترین پدیده‌های زیبای گردشگری گنبد دشتی عبارت‌اند از:
۱- رنگ سفید نمکهای طعام گنبد به منطقه جلوه‌ای زیبا بخشیده‌است به نحوی که از جاده کنگان –بوشهر به صورت یک کوه برفی زیبائی در بخش شرقی دشت برهنه ظاهر شده‌است.
۲- یخچالهای نمکی از جمله پدیده‌های زیبای گنبد نمکی گنخک دشتی به شمار می‌رود ودر ناحیه شمال غربی گنبد به وضوح دیده می‌شود این یخچالها که حا صل حرکت ثقلی توده‌ها ی نمکی در جهت شیب زمین است در حاشیه کنا ره گنبد تکشیل می‌گردد وبدلیل مشابهت آن با یخچالهای یخی بدین نام شهرت یافته‌است.
۳- آبشارهای زیبای نمکی یکی دیگر از ویژگیهای گردشگری گنبد نمکی دشتی است که چهره‌ای بس زیبا و دلنشین را به آن بخشیده‌است. این ابشارها که در واقع مسیر طبیعی جریان آب گنبد بوده‌است در فصول کم ابی به واسطه تبخیر کامل آب بلورهای زیبای نمکی ضخیمی درجهت جریان و بویژه در مسیرآبشارها ایجاد شده‌است و منظره تماشائی آبشار نمکی را ایجاد نموده‌است.این پدیده نادر دراواسط بهار تا تابستان وپائیز دیده می‌شود.
این منظره توریستی گنبد نمکی دشتی ازویژگیهای منحصر به فرد کنبدهای ایران می‌باشد.
۴- غارهای نمکی یکی دیگر از جلوه‌های تماشائی گنبد نمکی دشتی است. این غارها که بر اثر انحلال رسوبات نمکی ایجاد می‌شوند در جای جای گنبد دیده می‌شود. در بخش‌های داخلی این غارها بلورهای زیبای نمک به صورت استلاگمیت و استلاکتیت جلوه‌ای دیدنی به غارها بخشیده‌است.
۵- فرسایش آبی ایجاد شده بر نمکهای گنبد آثار زیبا و تماشائی را بر پهنه گنبد ایجاد نموده‌است.این آثار به صورت فرسایش پنجه‌ای یکی از اثار زیبای ژئو مورفولوژیکی را ایجاد نموده‌است.
۶- تخت دیو یکی از زیبا ترین پدیده‌های زیبای فرسایشی گنبد نمکی دشتی است که به دلیل اختلاف در میزان فرسایش پذیری سنگها به صورت ستونهایئ در میان نمکهای گنبد ظاهر شده‌اند.
۷- بلورهای زیبای نمک و بسیاری کانیهای غیر سیلیکاته نظیر پیریت و فلورین با تنوع رنگ و جلای فلزی و غیر فلزی آنان خیره کننده چشمان هر بیننده‌ای است. گنبد نمکی میزبان کانیها و بلورهای زیبای فراوانی است که در پهنه گنبد گسترده‌اند.
۸- تنوع رنگ نمکهای صنعتی گنبد پدیده‌ای متحیرانه وشگفت انگیز است. رنگهای متنوع قرمز, قهوه ای, سفید, زرد, سیاه و نارنجی نمکها یکی از ویژگی گنبد دشتی است که نقش مهم در جذب گردشگران می‌تواند ایفا نماید.

گنبدها (كوه ها)ي نمكي كه در حال رشد هستند به گنبدهاي نمكي جوان معروف هستند، اين گنبدها آنقدر به رشد خود ادامه مي دهند كه نمك هاي لايه هاي زيرين زمين به پايان رسيده و ارتفاء آن ثابت و به مرور زمان توسط باران شسته و فرسوده شده و از بين مي روند و به گودال هاي بزرگي تبديل مي شوند.

آب هايي كه در كوه هاي نمكي جريان دارند آب هاي شور فوق اشباع هستند. آب هاي شور فوق اشباع به اين شكل است كه اگر نمك را در آب حل كنيد به جايي مي رسيد كه نمك در آب حل نمي شوند، ولي اگر آب را گرما دهيم دوباره نمك شروع به حل شدن مي كند، باز محلول به حدي مي رسد كه حتي اگر دماي آب نيز بيش از 100 درجه شود باز نمك در آن حل نمي شود. غلظت شوري اين محلول در تابستان حدود 450 در هزار است كه حدود 12 برابر شوري آب دريا است (شوري آب دريا ميانگين 35 در هزار).
گنبد نمكي جاشك از مناطق شهرستان دير استان بوشهر كه از گنبدهاي نمكي جوان دنياست هم داراي نمك هاي معدني و هم نمك طعام مي باشد. مسيرهاي اين گنبد در زمستان به دليل بارندگي داراي آب شور جاري و در تابستان به دليل گرماي زياد، آب ها شروع به بلور بستن مي كند، به گونه اي كه آب در زير نمك هاي بلور بسته جريان دارد و به راحتي مي توان روي آنها پيدا روي كرد.
مسير آب هاي جاري گنبد نمكي جاشك پس از عبور از دشت به رودخانه مند وارد مي شود. آب رودخانه مند قبل از وارد شدن جويبارهاي شور كوه هاي نمك داراي غلظت بسيار كمي از نمك مي باشد و بعد از وارد شدن اين جويبارها به رودخانه غلظت نمك آن بالا رفته و ديگر قابل استفاده براي كشاورزي نيست.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر